Startups.watch’un DÜNYA ile paylaştığı verilere göre, girişim yatırımları 2019’da yüzde 62 artarak 101 milyon dolara ulaştı. Girişim ekosistemi, 2020 yılında ilk yerli ‘unicorn’u bekliyor.
Türkiye’de yenilikçi ürün, süreç ve inovatif iş fikri olanlara (startup) yapılan yatırımlar 2019’da, bir önceki yıla göre yüzde 62 artarak 100 milyon doları geçti. Silikon Vadisi yatırımcısı Sir Michael Moritz, Getir’e 38 milyon dolar yatırım yaptı. Bunun yanısıra başarılı exit’lere de imza atıldı. Iyzico, Foriba ve Paraşüt sırayla en büyük exit yapan 3 girişim oldu. Önce yerli e-dönüşüm şirketi Foriba, vergi yazılımları ve raporlama çözümleri alanında dünya devlerinden olan Sovos’a satıldı. Ardından haber bulut tabanlı finansal yönetim uygulaması Paraşüt; Turkven ve Earlybird’ün yatırımcısı olduğu Mikro ve Zirve’nin oldu. Son olarak finans teknolojileri ve ödeme altyapısı geliştiren Iyzico, en büyük rakibi PayU’ya 165 milyon dolara satıldı. Uzmanlar yükselen bu trendle birlikte yakında 1 milyar dolar değere ulaşan ilk yerli ‘unicorn’un da çıkabileceği görüşündeler. Son yılların popüler alanlarından biri ‘startup’lara yapılan yatırımlar giderek daha çok dikkat çekiyor. Dünyanın dört bir yanından Türk 'startup'lara yatırımlar geliyor. Geçen yıl Türkiye’de girişimlere yapılan yatırımlar, yeniden yükselişe geçti. Girişim istatistiklerine odaklanan Startups. watch’un DÜNYA ile paylaştığı verilere göre girişim yatırımları 2019’da yüzde 62 artarak 101 milyon dolara ulaştı. Yıla umutla giren girişim ekosistemi, 2020’nin büyük yatırımların yılı olabileceğini ve ilk yerli ‘unicorn’un da çıkabileceğini belirtiyor.


Yatırımların miktarı da artıyor

Türkiye girişim ekosisteminde yatırımlar 2018'de yüzde 44 azaldı. Toplamda 110 girişime 62 milyon 628 bin 680 dolar yatırım yapıldı. 2019'da yatırımlar artışa geçti. Yatırım yapılan girişim adetleri artmasa da yatırımların miktar olarak artması da dikkat çekiyor. Yatırımların en yüksek seviyeye ulaştığı 2017'de 177 girişime 112 milyon 85 bin 900 dolar yatırım yapılırken 2019'da ise 92 girişime 101 milyon 756 bin 336 dolar yatırım yapıldı. Bu rakamlara devlet teşvikleri, merkezlerini yurtdışına taşıyan Türk girişimlerinin aldığı yatırımlar dahil edilmiyor. Geçen yılın en büyük yatırımı ise Getir’e gelen 38 milyon dolarlık yatırım oldu. Ekosistem eski yıllardaki gibi yabancı yatırım çekemese de Silikon Vadisi'nin önemli yatırımcısı Sir Michael Moritz liderliğindeki bir grup yatırımcıdan gelen bu yatırım moral oldu.

2019 yılında 13 exit oldu

Yatırımların yanı sıra Türkiye’de girişimler başarılı exit’lere de imza attı. Exit yapan başarılı girişimlerin sayısı 2018’de 29 olurken, 2019 yılında 13 exit yapıldı. Yılın yıldızı parlayanı finans teknolojileri girişimleri oldu. 2019’un ilk çeyreğinde 1 haftada 3 önemli exit geldi. iyzico, Foriba ve Paraşüt sırayla en büyük exit yapan 3 girişim oldu. Önce yerli e-dönüşüm şirketi Foriba, vergi yazılımları ve raporlama çözümleri alanında dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Sovos’a satıldı. Ardından haber bulut tabanlı finansal yönetim uygulaması Paraşüt, Turkven ve Earlybird’ün yatırımcısı olduğu Mikro ve Zirve’nin oldu. Son olarak finans teknolojileri ve ödeme altyapısı geliştiren Iyzico, en büyük rakibi PayU’ya 165 milyon dolara satıldı.

2020 daha hareketli olacak

Girişim ekosistemi de bu yıl yatırımların artacağının sinyalini verdi. 2019’un yatırım anlamında iyi bir yıl olduğunu kaydeden TürkGüven Kurucu Ortağı ve CEO’su Alp Timurhan Çevik, 2020’de ise bu rakamın daha da artması gerektiğini ve artacağına inandıklarını kaydetti. Yurt dışında büyüme hedefinde olan, ihracatta önemli rakamlara ulaşabilecek kendileri gibi girişimlerin de büyümek için yatırım desteği beklediğini söyleyen Çevik, özellikle yatırım fonlarından bu anlamda atak beklediklerini ifade etti. Coiny CEO’su Ayberk Kuday, 2019’a bakıldığında girişimcilik ekosistemi anlamında çok yüksek yatırım miktarlarının olmadığı bir yılı geride bıraktıklarını ancak buna rağmen önemli çıkışları da gördüklerini ifade etti. Kuday, girişim sermayesi şirketleri ve yeni kurulacak girişim sermayesi fonlarıyla bu yıl yatırım miktarının daha çok artacağını, girişimcilik ekosistemi adına oldukça hareketli bir yıl olacağını öngördüklerini söyledi.

Türkiye için 2019'un ekonomik olarak zorlu geçtiğini kaydeden Endeavor Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, zorlu bir yılda Foriba ve Iyzico gibi exit’lerin olmasının ekosistem açısından çok olumlu göstergeler olduğunu dile getirdi. 2020’den genel olarak daha da umutlu olduklarını söyleyen Kurttepeli, bu kadar zor bir yıldan sonra yatırımların artmasını beklediklerini ifade ederek, “Mevcut şartlara rağmen Galata Business Angels bu yıl toplamda 1.2 milyon dolar yatırım yaptı. Özellikle global pazar ürün sunan girişimlerin fonlanmasının artmasını bekliyorum” dedi.

TÜBİTAK beklenti yarattı

Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren, 2020'de yatırımların artmasıyla beraber melek yatırımcı sayısının da daha hızlı oranda büyümesini beklediklerini kaydederek, kurumların girişimlerle işbirlikleri ve çalışmalarının da hızlanacağını ifade etti. Bu yıl, Türkiye’nin büyümesinin, girişim ekosistemine de yansıyacağını söyleyen Eren, TÜBİTAK 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı’ndaki fonların kullanılmaya başlanmasının, yatırımlara ivme kazandıracağını belirtti. Eren, TÜBİTAK 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı’nın karara bağlanmasının, sektörde yatırım sayısında artış noktasında beklenti yarattığını ekledi.

Exit yılı olacak

Bu yıldan umutlu olduklarını ifade eden Galata Business Angels’ın Genel Sekreteri Ata Uzunhasan, “Yeni fonlarını toplayan mevcut Venture Capital (VC)’ler, şubatta yeni yatırım süreçlerine başlayacak. CVC dediğimiz, şirketlere ait fonlarda ciddi bir artış var. Kurumsal şirketlerin girişimcilik alanına olan ilgisi giderek artıyor. İnci Holding’e bağlı Vinci CVC’nin oluşumu buna güzel bir örnek” dedi.

Şirketlerin ilgisi artıyor

Ekosistemin bu yıl en büyük gündeminin exit’ler olacağını kaydeden Uzunhasan, “2019 yılında ekosistemdeki exit sayıları pek tatmin edici olmadı. Bu yıl ise mevcut fonların yeni fonlarını toplamaları ve yeni kurulan girişim sermaye şirketleri sayesinde yatırımların hacminde bir artış olacağını öngörüyoruz. Bu artışlar, ekosisteme yeni oyuncular, yeni yatırımcılar kazandıracak ve yeni iş olanaklarını açacak” diye konuştu.


Türkiye’nin en başarılı exit’lerinden biri gerçekleştiren YemekSepeti’nin kurucusu ve CEO’su NevzatAydın, üniversitelerin yürüttüğü faaliyetlerin, melek yatırımcıların, risk sermayesi fonlarının, kuluçka merkezleri ve teknoparkların çoğalmasının; KOSGEB, TÜBİTAK desteklerinin artmasının olumlu gelişmeler olarak öne çıktığını belirten Aydın, Türkiye’de 2020 yılında bu desteklerin artmasıyla birlikte olumlu gelişmeler yaşanacağını ifade etti. oWallet Kurucu Ortağı Erhan Tezakar, gelecek dönemde sıfıra yakın maliyetli ve yüksek ciro rakamlarına ulaşabilecek yazılım temelli girişimlerin başarılı olacağını belirtti.

Melek yatırımcı sayısı 505 oldu

Türkiye girişimcilik ekosisteminin 2020 yılında dahada büyüyeceğini kaydeden Duygu Eren, 2010'da 7 olan akredite melek yatırımcı sayısının her yıl düzenli olarak yükselerek, 2019'un sonunda 505 kişiye ulaştığını belirtti. Getir'in dışında, sadece son 2 ayda 17 milyon dolarlık yatırım gerçekleştiğini ifade eden Eren, şunları anlattı: “2020'de çok hızlı bir büyüme olacağını düşünüyoruz. Bunun bir nedeni de girişimcilik ekosistemi olgunlaşma dönemine geçiş yapıyor. 2020'de kurumların ve büyük holdinglerin de ekosistemde daha büyük adımlar atacağını düşünüyoruz. Bu da çarpan kat sayısını ciddi oranda artıracaktır. Girişim tarafında ise uluslararası hızlandırma programlarının da etkisiyle küresele açılma ve ölçeklenme noktasında yeni bir büyüme dalgası bekliyoruz.” Girişimlerin uluslararasılaşması için yapılabilecek program ve desteklerin, şu anda sektörde konuşulan konulardan biri olduğunu belirten Eren, melek yatırımcıların artık daha çok girişimlerde mutlaka uluslararası bir perspektif aradığını ekledi.

< 29.01.2020 diğer haberleri için tıklayınız.