ABD'li düşünce kuruluşu Freedom House Türk basının 2014'teki statüsünü "Özgür Değil" biçiminde ilan etti. FH geçen yılki internet özgürlüğü raporuda "Türk Basının Statüsünü" "Kısmi Özgür" şeklinde tanımlamıştı. FH'nin açıkladığı "İnternette Özgürlük 2014" raporunda Türkiye, Rusya ile birlikte 6 sıra düşüş kaydederek, endekste en fazla puan düşüşüne uğrayan iki ülkeden biri oldu. Türkiye incelenen 65 ülke içinde interneti en özgür 43'üncü ülke olarak ilan edildi. Türkiye geçen yıl 60 ülke arasında 38'inci sırada gösterilmişti.
Freedom House'un "Ağı Daraltmak: Hükümetler Çevrimiçinde Kontrolleri Genişletiyor" başlıklı raporu yayınlandı. Raporda değerlendirilen 65 ülkeden 36'sının Mayıs 2013'ten bu yana internet özgürlüğünde negatif eğilim gösterdikleri belirtilirken en önemli düşüşlerin Rusya, Türkiye ve Ukrayna'da görüldüğü belirtildi. Raporda, "Türkiye'de sosyal medyanın bloke edilmesi, sınırlamalar, muhalif haber sitelerine karşı siber saldırılar ve online gazetecilere karşı saldırılar yıl boyunca en önde gelen tehditler arasında yer aldı" denildi.
-"TÜRK BASINI ÖZGÜR DEĞİL" İDDİASI-
Endeksin yer aldığı raporun Türkiye bölümünde şu bilgiler yer aldı:
"Nüfus: 76.1 milyon,
2013'te İnternet'e Giriş: Yüzde 46, S
Sosyal Medya Uygulamalarının Engellenmesi: Evet
Siyasi Sosyal İçeriklerin Engellenmesi: Evet
Blogcularla Kullanıcıların Tutuklanması: Evet
Basın Özgürlüğü 2014 Statüsü: Özgür Değil"
Freedom House'un geçen yılki raporunda Türkiye basının statüsü "Kısmen Özgür" şeklinde ifade edilmişti.
-ENDEKSTE 0 PUAN İYİ - 100 PUAN KÖTÜ-
Türkiye FH'un incelediği 65 ülke içinde elde ettiği 55 puanla interneti en özgür 43'üncü ülke oldu. Geçen yılki endekste Türkiye 60 ülke içinde 38'inci olmuştu. 6 puan kaybedip 49 puandan 55 puana inen Türkiye'nin internette daha az özgür bir noktaya geldiği ifade edildi. İnternet özgürlüğü endeksinde 0 puan olumlu kabul edilirken 100'e doğru yükseliş, internet önündeki engellerin artışı anlamına geliyor. Rusya ile birlikte en fazlaa puan kaybeden ülke Türkiye olurken Rusya da 54 puandan 60 puana indirildi. Ukrayna ise geçen yıl 28 puan almışken bu yıl 33 puan elde etti oldu. Bu ülkeler de internetin "kısmen özgür" olduğu kategoride yer aldı. Türkiye'nin kötü puanlarının 14'ü erişim engellemelerinden, 18'i içerik sınırlamalarından, 23'u Kullanıcı Hakları ihlalinden geldi.
Türkiye'de internet üzerinde 7 ana kontrol bulunuyor. Kısıtlamalar şöyle:
"Sosyal medya ve iletişim uygulamalarının bloke edilmesi, siyasi, sosyal ya da dini içeriğin bloke edilmesi, sansür ya da cezalandırmayı artıran yeni kanun ya da yönetmeliklerin geçirilmesi, yazan kişilerin bilinmediği mesajların denetlenmesini ya da kısıtlanmasını artıran yeni kanun ya da yönetmeliklerin geçirilmesi, siyasi ya da sosyal yazıları nedeniyle gazeteci, bloggerlerin tutuklanması, hapishanede olanlar dâhil gazeteci, bloggerlerin fiziki saldırıya uğramaları ya da öldürülmeleri, yönetimi eleştiren ve insan hakları örgütlerine teknik saldırılar."
Endekste en fazzla skor kaybeden ülkeler şöyle sıralandı: Rusya 6, Türkiye 6, Ukrayna 5, Angola 4, Azerbaycan 3, Libya 3, Suudi Arabistan 3, Suriye 3, Venezuela 3.
İnterneti en özgür 10 ülke İzlanda, Estonya, Kanada, Avustralya, Almanya, ABD, Fransa, İtalya, Japonya ve Macaristan olarak sıralandı. İzlanda örneğinde bir Türk hackerın ülkedeki Vodafon sitesini hacklaması hatırlatıldı.
İnternet özgürlüğünde en kötü ülkeler ise -kötüden iyiye- İran, Suriye, Çin, Küba, Etyopya, Özbekistan, Vietnam, Bahreyn, Suudi Arabistan ve Pakistan olarak sıralandı.
Raporda, "Türkiye hükümet sansürü artırır, kamu kurumlarına içerik engelleme konusunda geniş yetki verir ve birçok kişiye internette ifade ettiklerinden dolayı suçlamada bulunurken 13 puan düştü. Sosyal medyanın bir kamu tartışma aracı olarak büyümesiyle, yetkililer YouTube'u, Twitter'i ve diğer platformları bir dönem aylar hatta yıllar boyu yasakladı. İnternetteki gazeteciler ve sosyal medya kullanıcıları giderek artan biçimde saldırı ya da kovuşturma heedefi oldular" denildi.
Yargı denetimi olmadan kamu kurumlarını içerik engellemekle yetkili kılan önlemlerle az ya da hiç olmayan şeffaflığın özellikle Türkiye, Tayland, Rusya, Kazakistan ve İtalya'da görüldüğünü iddia eden Freedom House, "Türkiye'de yüksek seviyedeki yetkililerin bir yolsuzluk skandalını ima eden ses kayıtlarının YouTube ve SoundCloud'da sızmasından sonra yeni alınan yasal önlemler kamu düzenleyicisine özel hayatı ihlal ya da 'ayrımcılık veya hakaret' durumunda web sitelerini mahkeme kararı olmadan engelleme yetkisi verdi. Düzenleyici daha sonra YouTube'u ulusal güvenlikle ilgili bir toplantının doğrulanmamış bir kaydını durdurmak için engelledi. Twitter de kullanıcı hesaplarının askıya alınmasının reddedilmesinden sonra engellendi. O zamanlar Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 'Twitter'i kökten kaldıracağız' dedi ve sosyal medyayı 'toplumdaki en büyük kötülük' olarak adlandırdı" denildi.
Fransız yetkililerin 2013'te Twitter'in aldığı uzaklaştırma taleeplerinin yüzde 87'sini yaptıkları, 2014'ün ilk yarısında özellikle ırkçı tweetlere karşı talepte bulunan Fransa'nın en fazla talep ileten Türkiye'nin gerisinde geldiği belirtildi.
Raporda Türk filmi Fetih 1453'ün Hıristiyanlığa hakaret ettiği için 2012 ekiminde Lübnan'da sinemalarda yasaklandığı ancak internetten edinilebildiği belirtildi.
< 04.12.2014 diğer haberleri için tıklayınız.
