SPK Başkanı Dr. Vahdettin ERTAŞ'ın Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği 16. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında bir konuşma yaptı
  konuya ilişkin konuşma metni aşağıda bulunuyor:

Konuşmamı 4 ana başlık altında topladım. Birinci bölümde önümüzdeki dönemde bizleri
ilgilendirecek temel küresel riskleri, ikinci bölümde neler yaptığımızı, üçüncü bölümde
neler yapmayı planladığımızı, son bölümde de Birlik’den beklentilerimizi sizlerle
paylaşacağım.
Bugün son yüzyılın en büyük küresel krizinin mirası ile başbaşa kaldığımız bir sürecin
içindeyiz. ABD ve bir parça İngiltere dışında, kriz öncesi performanslar henüz
yakalanabilmiş değil.
Önümüzdeki dönemde küresel piyasaları ilgilendirecek risk alanları:
1. Dünyada büyüyememe ya da düşük oranlı büyüme dönemi başladı. Başta BRIC
ülkeleri olmak üzere büyüme oranları belirgin şekilde yavaşlıyor. IMF, Dünya
Bankası, OECD gibi kuruluşlar da önümüzdeki yıllara ilişkin büyüme tahminlerini
aşağı yönlü revize ediyorlar,

2. Gelişmiş ekonomilerde küresel krizin önemli kaynağı olan aşırı borçlanmayı
azaltmaya yönelik kalıcı adımlar atılmadı. Kriz öncesinden daha büyük bir borç
yükü küresel ekonominin en büyük sorunu olmaya devam ediyor,
3. FED’in atacağı adımlar tüm finans piyasalarını etkileyecek ancak, Avrupa ve
Japonya merkez bankalarının niceliksel genişleme politikaları sürdükçe
gelişmekte olan ekonomilere etkisi endişe edildiği boyutta olmayacak,
4. Dolardaki değer artışı ile birlikte daha yoğun kur ve faiz savaşlarına tanıklık
edeceğiz. Bu savaş hem sermaye akımlarının yönünü hem de dış ticaret
pazarlarını şekillendirecek,
5. Petrol fiyatlarındaki yeni düzey ve kalıcılık süresi yeni bir ayrışmayı beraberinde
getirecek, ekonomisi petrole bağlı ülkeler olumsuz, bizim gibi enerji ithalatına
bağımlı ülkeler olumlu ayrışacak,
6. Rusya’daki gelişmeler bizi yakından ilgilendiriyor, hem olumlu hem de olumsuz
yansımaları olan gelişmelere tanıklık edeceğiz, net etkinin ülkemiz için pozitif
olma ihtimali yüksek,
7. Jeopolitik rislerin dışındda yeni potansiyel risk Çin. Bu ülkede sorunlu krediler son
çeyrekte % 10 oranında artış göstererek 2005’den bu yana en büyük yükselişi
kaydetti. Ekim ayında 70 önemli şehrin 67’sinde konut fiyatları geriledi, konut
satışları bir yıl önceye göre % 10 oranında düştü.
Kısaca sıraladığım bu ve diğer risklere karşı hazırlıklı olmaya devam edeceğiz.
Küresel ekonomide bu gelişmeler yaşanırken, ülkemizde enflasyon son aylarda düşüş
eğilimine girdi, dış ticaret ve cari açıkta petrol fiyatındaki düşüşün de katkısı ile önemli bir
başarı yakalandı. Faizler hızlı bir şekilde düşüyor. Borsa endeksi yeniden tarihi değerlere
ulaştı.

Açıklanan ve devamı önümüzdeki günlerde açıklanacak toplam 25 “Öncelikli Dönüşüm
Programı”nın ekonomimizde sağlayacağı yapısal değişim, 1 Aralık’tan itibaren
üstlendiğimiz G-20 başkanlığının getireceği moral, motivasyon ve liderlik, petrolde düşük
fiyatlama, önümüzdeki günlerde Türkiye’nin önünü açacak ve bizim sektörümüzdeki
büyüme ve gelişmeleri belirleyecek önemli kiloometre taşları olacaktır.
Yaşanan bu gelişmelere uyum sağlamak, hatta gelişmelere liderlik etmek, piyasamızı
büyütmek, derinleştirmek, ürün çeşitliliğini artırmak, yatırımcı tabanını güçlendirmek,
kısaca kaliteli, istikrarlı ve güven veren bir sermaye piyasası oluşturmak hepimizin en
temel sorumluluğudur.
Geride bıraktığımız iki yıl içinde hem küresel hem de yerel anlamda türbülanslar yaşadık,
hamdolsun, şahit olduk ki Türkiye sermaye piyasaları güçlü regülasyonu, oturmuş
kurumsal yapısı ve yetişmiş insan gücü ile en büyük krizlere karşı bile dimdik ayakta
durabiliyor.
Her şey dört dörtlük mü? Hayır. Daha yolun başındayız, önümüzde aşmamız gereken
büyük dağlar o dağların arkasında da çok verimli ovalar var. Bu ovalara ulaşmak için
hepimiz bir değişim ve dönüşüm süreci yaşıyoruz.
Önce yeni Sermaye Piyasası Kanunu, sonra Kurul yönetiminde değişiklikler, üç borsanın
birleşmesi, Borsa Nasdaq Omex işbirliği, yeni ikincil düzenlemeler, sizlerden beklenen
yeniden yapılanma çalışmaları, iş modeeli değişiklikleri, sadece bunların bir kaçı.
Göreve geldiğimiz günlerde arkadaşlarla yaptığımız çalışmada sektörümüzde 3 temel
sorun belirledik.
-Kalite: (regülasyon, şirketler, aracı kuruluşlar, yatırımcı davranışları, borsa ve destek
hizmetler)

Güven eksikliği: (geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler, el konulan bankalar ve
iştirakleri, yatırımcı ve çalışanlarda eğitim eksikliği, SPK denetimlerindeki gecikme ve yargı
sürecindeki yavaş işleyişin caydırıcılığı azaltması, sığ piyasalardaki manipülatif işlemler)
-Büyüyememe: (bireysel yatırımcı tabanlı büyüme politikalarının olumlu sonuç vermemesi,
sektörde aşırı rekabetin fiyat rekabetine dönüşmesi, kalitenin geri planda kalması, dağıtım
kanallarında ve şubeleşmede yeterli çeşitliliğe ulaşılamaması, halka arzlarda niteliksel
başarısızlık, yatırım bankacılığını geri planda tutulması, banka dışında güçlü finansal
kuruluş çıkarmada sorunlar)
Son iki yıldır üç ana başlık altında topladığımız sorunlarımızla mücadele ediyoruz.
Neler yaptık:
Kallite konusunda; regülasyonla işe başladık, dünyayla yarışır hale geldik, büyük ölçüde
AB direktiflerini uyguladık, mevzuatı ingilizceye çevirdik, web sitemize koyduk, kurumsal
yönetim ilkelerini yaygınlaştırdık, habersiz pay satışlarına düzenleme getirdik,
Güven eksikliğini gidermeye yönelik olarak; halka arzlarda belli bir disiplin sağladık, tahvil
ve diğer borçlanma araçları ihraçlarında seçici bir yaklaşım benimsedik, borsadan bir
milyona şirket alıp içine yüzlerce milyonluk ne olduğu belli olmayan varlık konulmasına
izin vermedik, ilişkili taraf işlemlerini yakın izlemeye aldık, Borsada işlem gören hisse
senetlerinin gruplarını Borsa ile yakın çalışarak yeniden belirledik. Yeni sınıflandırma
yılbaşında devreye girecek, bizde yeni yıldan itibaren piyasaları daha sıkı kontrol edeceğiz,
Büyüyememe konusunu aşmaya çalışıyoruz; bu sadece SPK’nın çözeceği bir konu değil.
Kişi başına gelirden, tasarruf oranına, yatırım alışkanlığından, finansal eğitime, sizlerin
verdiği hizmetlerin kalitessinden, yatırımcı memnuniyetine, küresel piyasalardaki
gelişmelerden ekonomik göstergelere, kısaca çok sayıda değişkene bağlı.
Hamdolsun olumlu sonuçlar alıyoruz. İşte birkaç örnek:

Son iki yılda 2 milyon yeni BES yatırımcısının sermaye piyasaları ile tanışması sonucunda
toplam katılımcı sayısı 5 milyonu aştı. Fon büyüklüğü 37 milyara ulaştı. Yatırım fonlarında
yılbaşında 30 milyar TL olan toplam büyüklük, tarihimizde ilk defa 28 Kasım’da 34 milyarı
aşarak reel bir büyüme yakaladı.
Tahvil ve bono ihraçlarında 2012’de 78 milyar TL’lık izne karşı, geçen yıl 168 milyar liralık
izin verdik. Bu yılın ilk 10 ayında da 2013’ün tamamındaki rakamı aşdık. Yıl sonu
muhtemelen 220 milyar civarında bir izinle kapatacağız.
Faizsiz finansal araçlar üzerinde önemle durduğumuz bir konu. 2012’de 0, 2013’de 3,1
milyar TL olan sukuk izinleri, yıl bitmeden 12 milyarı aştı. İslam Kalkınma Bankası’nın 3 A
ratingine sahip 6 milyar dolarlık sukuklarının Borsa’da işlem görmesine izin verdik. Geçen
sene ilk düzeenlemesini yaptığımız faizsiz enstrümanlardan oluşan katılım emeklilik
fonlarında katılımcı sayısı 411 bin kişiyi, fon büyüklüğü de 1,1 milyar TL’nı aştı.
Halka arzlarda konjonktürün de etkisiyle 13 şirkette kaldık. Yeni yılın ilk aylarında büyük
ölçekli IPO ve SPO’lar başlayacak.
İstanbul Finans Merkezi Projesi’ne önemli katkı sağlayacağına inandığımız önemli bir
gelişme de 29.11.2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan İstanbul Tahkim Merkezi
Kanunu’dur. Bu Kanun ile İstanbul'da, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine tabi
İstanbul Tahkim Merkezi kurulacak.
İstanbul Tahkim Merkezi Genel Kurulu’nda SPK, BDDK, Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye
Katılım Bankaları Birliği, BİAŞ ve TSPB’den birer temsilci bulunacak. Tahkim Merkezi
uyuşmazlıkların etkin ve hızlı çözümüne, küresel yatırımcıların ülkemize gelişine katkı
sağlayacak, mahkemelerin ve bizlerin iş yükünü azaltacaktır.
Önümüzdeki yılda neler yapacağız:
- Finansal eğitim konusunda Başbakanlık Genelgesi yayınlandı, hazırladığımıız kapsamlı
yazılı ve video gösterimli, bankacılık, sigorta, sermaye piyasaları ve temel finans konularını içeren bir web sitesini Birliğinde teknik ve ekonomik katkısıyla bitirmek üzereyiz. Tüm
yurttaşlarımız için temel bir referans merkezi olacak, sizlerin de yönlendirmesi ile takipçisi
artacak, görüş ve önerilerle sürekli güncellenecek, önemli bir ihtiyacımız karşılanacak.
-Elimizdeki istatistiklere göre firmalarımızın borç/özkaynak oranı son yıllarda borçlar lehine
artıyor. Konuyu çeşitli platformlarda dile getirdik. Nakit sermaye artırımlarını ve halka
açılmaları (özkaynakla finansman) teşvik eden, temettü ödemeleri üzerindeki vergi
yüklerini kaldıran düzenleme önerilerimizi FİK’nde anlattık, sonra da Maliye Bakanlığımıza
ilettik. Olumlu geri dönüş aldık.
-Çalışanlarımızın ve yatırımcılarımız niteliğine önem veriyoruz. Bu amaçla lisanslama
düzenlemelerimizi yeniledik, modüler sisteme geçtik, her ders için yazılı ve videolu
kaynakça hazırlattık, seneye de computer base sınavları başşlatacağız. Lisanslama
Şirketimizin IOSCO’nun bölgesel eğitim merkezi olması konusunda bir teklif hazırladık ve
IOSCO Board’una sunduk.
-KOBİ’ler bu ülkenin önemli bir zenginliği ve dinamizmi. Bu şirketlerimizi sermaye
piyasalarından yararlandırmak için yılbaşında Borsa’da nitelikli IPO pazarı açılmasını
Borsa’dan istedik. Sizlerden beklentimiz henüz IPO’ya hazır olmayan şirketlerimizi ya “Özel
Pazara” ya da “Nitelikli Yatırımcı IPO” pazarına yönlendirmeniz, sermaye piyasalarına
hazırlamanız.
-Kurumsal yatırımcı tabanımızı genişletmek amacıyla, BES’nde, çalışmaya başlayanlar için
katılımın zorunlu olması (auto enrolment) gerektiğine inanıyoruz. İnşallah güzel haberleri
sizlerle paylaşacağız.
-Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliğini değiştiriyoruz. Size ek yük getirmeden
hesaplaması ve kontrolü daha kolay bir taslak hazırladık, yeni yılda yürürlüğe koyacağız.
-TEFAS’ı 9 Ocak’da başlatacağız. Sizlerin destek ve gayretleri ile İnşallah daha büyük
portföy rakamlarına ulaşacağız.

Birlik’denn beklentilerimiz:
-Büyüyemiyoruz diye sıksık şikayet ediyoruz, peki büyümek için ne yapıyoruz? Hergün
TV’larda, gazetelerde KOBİ kredileri için yapılan banka reklamlarına bakalım, birde sektör
olarak bizim tanıtımlarımıza. BES şirketlerinin yaptıkları reklama bakalım bir de bizim
yatırım fonları ve diğer araçlar için yaptığımız tanıtım ve reklamlara. Kimse kusura
bakmasın, ekmeden biçmek mümkün değil.
-Sektörün kamuoyuyla iletişimi için yeni bir strateji geliştirmemiz, algı yönetimini başarılı
bir şekilde yürütmemiz gerekiyor. Geçmişe takılıp kalmak yerine, geldiğimiz noktayı tüm
paydaşlarımıza dürüst, samimi ve gerçek durumu ile anlatacak kapsamlı bir iletişim
stratejisini çok kısa sürede oluşturmak zorundayız.
Bu konuda Birliğe büyük görev düşüyor. Tüm enerjisini ve kaynaklarını bu işe tahsis
etmeli. Büyümek için bu çemberi kırmak zorundayız. Bu aynı zamanda Finansal Eğitim
Genelgesi’ninde bir gereği.
-TEFAS’la ilgili tüm basın yayın organlarında bir tanıtım ve reklam kampanyası
başllatmalıyız. Belli TV kanallarında kamu spotuna benzer finansal eğitim amaçlı spot
yayınlara başlamamız gerekiyor.
Kısaca finansal eğitim ve kamuoyuyla iletişim konusunda daha proaktif bir yaklaşımı
Birlik’den bekliyoruz.
- Birlik yönetim kurulundan sermaye piyasalarında vergi sorunları ve çözüm önerileri
konusunda bir çalışma istemiştik, sağ olsunlar bir rapor hazırladılar, yetkili makamlarla
görüşmeler devam ediyor, bu konu “Öncelikli Dönüşüm Programları” arasında da yer
alıyor. İnşallah 30 yıldır tartıştığımız vergi konusunu çözümleyip rafa kaldıracağız.
-IPO kalite çıtamızı daha da yükseltmek istiyoruz, bunun için halka açılmak isteyen
şirketlerin seçiminde ve fiyatlamasında dikkate alınacak kriterler konusunda Birlik’den
öneri bekliyoruz.

-Foreks işlemlerinden çok sayıda şikayet alıyoruz. Birliğin sorunları değerlendirmesini ve
müşteri memnuniyetini artıracak çözüm önerilerini bizimle paylaşmasını bekliyoruz. Yoksa
biz bir takım kısıtlayıcı tedbir almak durumunda kalacağız.
-Sapannca arama konferansı için Birlik yönetimine teşekkür ediyorum. Sonuçlarından bize
ne görev düşüyorsa paylaşılmasını ve gereğini yapmaya hazır olduğumuzu huzurlarınızda
ifade ediyorum.

< 11.12.2014 diğer haberleri için tıklayınız.