Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'Ndan (BDKK) konuya ilişkin yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
Finansal Tüketicilerden Faiz Dışında Alınacak Ücret, Komisyon ve Masraflara İlişkin
Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Taslağı (Yönetmelik) ilgili kurum ve
kuruluşların görüşüne açılmış ve bu suretle kamuoyunun bilgisine sunulmuştur.
Finansal Tüketicilerin korunmasına ilişkin yeni düzenlemeler yürürlüğe
konuluyor.
Kurumumuz, vatandaşlarımızın bankalar ve diğer finansal kuruluşlar ile olan
ilişkilerinde yeni bir dönem başlatıyor. Düzenlenen Yönetmelikle anlaşılır ve
karşılaştırabilir bir finansal hizmet piyasası oluşturarak, finansal kuruluşların
müşteriler karşısındaki görece güçlü konumunun bu hizmetlerden yararlananların
aleyhine kullanılmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yönetmelik ile finansal tüketicilere sunulan hizmetler karşılığı bankalarca tahsil edilen
ücret, komisyon ve masraflara ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde, bankalarca
finansal tüketicilere sunulan hizmetler belirlenerek, bu hizmetler kapsamında finansal
tüketicilerden tahsil edilebilecek ücret, komisyon ve masraflara ilişkin temel ilkeler ile
bu ücretlerin tahsiline dair usul ve esaslar düzenlendi.
Yönetmelik ile getirilen yenilikler, Kurumumuzun özellikle 2012 yılından itibaren
finansal tüketicilerin tam ve doğru bilgilendirilmesi, hak arama yöntemlerinin hızlı ve
sağlıklı geliştirilmesi ve karşılaşabilecekleri her türlü riskten korunabilmeleri için
yapılan çalışmaların devamı niteliğindedir.
Bugüne kadar yapılan çalışmaları kısaca belirtmek gerekirse;
Finansal Tüketicilere yönelik münhasır daire kuruldu.
Kurumumuz 2012 yılından itibaren finansal tüketicilerin korunmasına ve şikayetlerin
çözümüne yönelik yeni bir düzenleme ve denetleme sürecine girmiştir. Bu kapsamda,
Kurumumuzun organizasyon yapısında değişikliğe gidilerek, sadece finansal
tüketicilerin şikayetleri ve sorunları ile ilgilenen yeni bir daire kurulmuştur. Finansal2
Tüketici İlişkileri Daire Başkanlığı adıyla faaliiyet gösteren bu yeni daire uzman
personeliyle, tüketicilerin karşılaştıkları sorunların etkin ve süratli bir şekilde
sonuçlandırılması amacı yanısıra adil ve şeffaf bir vatandaş-finansal kuruluş
ilişkisinin tesisi prensibi ile faaliyetlerine devam etmektedir.
Vatandaşlarımızın Kurumumuza hızlı ve güvenli bir şekilde başvurmalarını
sağlayacak mekanizmalar geliştirildi.
Elektronik şikayet sistemi ile vatandaşlarımızın internet üzerinden şikayette
bulunabilmesi ve şikayetinin sonucunu öğrenebilmesi sağlanmıştır. Ayrıca, 2014
yılının son çeyreğinde hizmete girecek iletişim merkezi (call-center) ile
vatandaşlarımız Türkiye'nin her yerinden aynı telefon numarası ile Kurumumuza
ulaşılabilecektir. İletişim Merkezi aracılığı ile vatandaşlarımız hak arama yolları
bakımından bilgilendirilecek ve şikayet başvuruları alınabilecektir.
Hakem Heyetleri etkinleştirildi.
Tüketicilerin hızlı ve kolayca haklarını arayabilmeleri için Türkiye Bankalar Birliği
(TBB) ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBBB) nezdindeki hakem heyetleri
etkinleştirilmiştir. Vatandaşlarımız bankacılık hizmetleriyle ilgili sıkıntılarını
Kurumumuz yetkililerinin de üye olarak bulunduğu TBB ve TKBB hakem heyetlerine
hiçbir ücret ödemeden iletebileceklerdir. Böylelikle sorunların hızlı ve profesyonel bir
bakış açısıyla sonuçlandırılması amaçlanmıştır.
Bankalarda finansal tüketicilerin sorunları ile ilgilenecek asgari genel müdür
yardımcısı seviyesinde görevli bulundurulması zorunluluğu getirildi.
Bankalar ile bireysel müşterileri arasındaki ihtilafların zamanında, etkin ve verimli bir
şekilde çözülmesi, müşteri mağduriyetlerinin oluşmasının engellenmesi, yasal
düzenlemelere uyumun sağlanması ve Kurum ile bankalar arasındaki iletişim
kanallarının etkinliğinin artırılmasını teminen bankalarca genel müdür yardımcılığı
seviyesinde Tüketici İlişkileri Koordinasyon Görevlisi atanması zorunluluğu
getirilmiştir. Bu sayede, bireysel ürün ve hizmet sunan bankaların tamamı daha fazla
finansal tüketici odaklı olma yolundaa adım atmaya teşvik edilmiştir.3
Bankalar ile bireysel müşteriler arasındaki sözleşmelerin şekil ve içeriğinde yer
alması gereken asgari hususlar belirlendi.
2013 yılı başından bu yana Kurumumuz rehberliğinde ve TBB nezdinde yürütülen
çalışmalar neticesinde, bireysel müşteriler ile bankalar arasında yeni bir dönem açan
Sözleşmeler Tebliği 01/09/2013 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
Sözleşmeler Tebliği ile;
· Bankaların bireysel müşterilerine sunabilecekleri hizmetleri ve müşterilerle
yapacakları sözleşmelerin şekli belirlenmiş,
· Sözleşmelerde yer alması gereken ana unsurlar, tarafların karşılıklı hak ve
yükümlülükleri, sözleşmenin sona ermesi ve fesih şartları düzenlenmiş,
· Her bir ürün veya hizmet için ayrı ayrı olmak üzere müşterinin talebinin
alınması zorunlu hale getirilmiştir.
Finansal Tüketicinin bilgisi dışında kredili mevduat hesabı açılmasının ve bu
hesaplar aracılığıyla fahiş ücretlendirmenin önüne geçildi.
Finansal tüketiciler tarafından sıkça şikayet edilen, talepsiiz kredili mevduat hesabı
açılması hususunun çözümüne ilişkin olarak Kurumumuz tarafından Mevduat
Yönetmeliğine Kasım 2012’de "Düzenlenecek sözleşmeler kapsamında,
sözleşmeden ayrı olarak hesap sahibinden alınacak imzalı ya da kanıtlanabilir bir
talep olmaksızın hesap sahibi adına kredili bir hesap açılamaz" hükmü ilave
edilmiştir. Anılan hüküm sayesinde, çerçeve sözleşmeden ayrı olarak hesap
sahibinden alınacak imzalı ya da kanıtlanabilir bir talep ile kredili mevduat hesabı
(KMH) açılması gerektiği güvence altına alınmıştır. Bahse konu hüküm Mayıs 2013
tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
TCMB tarafından 27.05.2013 tarihinde KMH’larda uygulanacak azami faiz oranlarına
ilişkin üst sınır belirlenmesi uygulamasına ek olarak Kurumumuz tarafından kredili
mevduat hesaplarından TCMB tarafından belirlenen azami faizin haricinde ilave
komisyon vb masraf alınamayacağına ilişkin getirilen yeni düzenleme, finansal
tüketicilerin KMH ürününe ilişkin yüksek faize maruz kalmasının önüne geçmiştir. 4
Finansal Tüketicilere yönelik internet sitesi kurma çalışmaları başlatıldı.
Finansal tüketicilerin korunması sürecinde vatandaşlarımızın finansal risklere karşı
bilinçlendirilmesinin taşıdığı önem dikkate alınarak, Kurumumuz tarafından bir
internet sitesinin kurulmasına ilişkin hazırlıklara başlanmış olup, internet sitesinin
faaliyete 2014 yılının son çeyreği itibariyle geçmesi planlanmaktadır.
Finansal ürünlerin basit bir dille anlatıldığı, videoların da yer alacağı internet sitesinin
içeriğini;
- Bütçe ve tasarruf,
- Yatırım ürünleri,
- Bireysel kredi ve kredi kartları,
- Bireysel emeklilik ile sigorta,
- Elektronik bankacılık ve güvenlik rehberi,
- Çözüm merkezi,
- Sıkça sorulan sorular
gibi konular oluşturacak olup, aynı zamanda internet sitesinin, bireysel müşterilerin
kredi puanlarını, bireysel emeklilik ve merkezi kayıt sorgulamalarının yapılmasına
imkan veren platformları da içermesi planlanmaktadır.
Finansal Tüketicilere yönelik kamu spotları hazırlandı.
Finansal tüketicininn bilinç seviyesinin artırılması için, Kurumumuz tarafından kredi
kartının bilinçli kullanımı, bankacılık işlemlerinde şifre güvenliği, tasarruf bilinci ve
bütçe planlaması konularında üç farklı kamu spotu hazırlanmış olup, bu kamu
spotları ulusal yayın yapan kanallarda yayınlanmaktadır.
Finansal Tüketici odaklı denetim ve gözetim.
Vatandaşların kendilerine sunulan hizmeti şeffaflık, hakkaniyet ve sorumluluk
açılarından ölçmek, değerlendirmek ve tespit edilen hatalı, eksik uygulamaları
düzeltmek amacıyla denetim ve gözetim faaliyetleri gerçekleştirilmiş, örneklem
yoluyla seçilen vatandaşlarla yapılan anketler vasıtasıyla ürün bazında
memnuniyetleri ölçülmüştür. Yapılan denetimler ve müşterilerden alınan geri5
bildirimler ışığında bireysel bankacılık hizmeti sunan bankalar için Müşteri Odaklılık
Derecesi (MOD) tanımlanmıştır.
FİNANSAL ÜRÜN VE HIZMET ÜCRETLERİNDE YENİ DÖNEM
Finansal Tüketicilerden Faiz Dışında Alınacak Ücret, Komisyon ve Masraflara İlişkin
Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmeeliğin yürürlüğe konulması ile finansal ürün ve
hizmetlerin ücretlendirilmesinde, finansal tüketicinin korunduğu yeni bir döneme
girilecektir. Düzenleme ile getirilen temel yenilikler aşağıda sıralanmıştır;
Ücretler 20 kaleme indirildi.
Yönetmelik ile Vatandaşlarımızın bankalar ve diğer finansal kuruluşlar ile olan
ilişkilerinde karşılaştıkları ücret, komisyon ve benzeri masraf kalemleri
sadeleştirilerek sayıca azaltılmıştır. Yönetmelik ekinde yer alan 20 ücret kalemi
dışında hiçbir ücretin alınamayacağı bir model oluşturulmuştur.
Ücretler, Yönetmelik ekinde 5 farklı grupta sınıflandırılmıştır. Bu listede yer alanlar
dışında hiçbir ücret tahsil edilemeyeceğinden, makul olmayan ücret taleplerinin
önüne geçilmiştir. Yeni bir ücret konulabilmesi için Kurumumuzdan izin alınması
zorunluluğu getirilmiştir. Kaldırılan bazı önemli ücret kalemleri aşağıdaki başlık
altında sıralanmıştır.
Kurumumuz Tarafından Kaldırılan Bazı Önemli Ücret Kalemleri
1. Onaysız yapılan bildirimler,
2. İpotek fek ücreeti,
3. Kiralık kasa ziyaret ücreti,
4. Bozuk para tümleme ücreti,
5. Borcu yoktur yazısı ücreti,
6. Dekont yazdırma ücreti,
7. Hesap bakım ücreti,
8. Hesap özeti gönderim ücreti,6
9. SMS gönderim ücreti,
10.Hesap işlemsizlik ücreti,
11.Hesap cüzdanı yazdırma ücreti,
12.Banka kartı ücreti,
13.Hesap açma-kapama ücreti,
14.Dosya masrafı,
15.Kredi istihbarat ücreti,
16.Kredi işlem fişi ücreti,
17.Ödeme planı değiştirme ücreti,
18.Değişken taksitli ödeme planı ücreti,
19.Sanal kredi kartı ücreti,
20.Kendi hesabına para yatırma ücreti,
21.Reddedilen kredi ücreti,
22.Kredili mevduat hesabı kullanım ve tahsis ücreti,
23.Taksitli nakit avans komisyonu,
24.Hareketsiz kredi kartı yıllık üyelik ücreti,
25.Hareketsiz hesaba ilişkin hesap işletim ücreti,
26.Belge taleplerinde ilk yıl için belge ücreti
Ücretlerde kavram birliği sağlandı.
Yeni dönemde kavram kargaşasına son verilerek, farkli isimlerle adlandırılan ücretler
için kavram birliği sağlanmıştır. Finansal kuruluşların aynı işlemi farklı adlaar altında
birden fazla ücretlendirmeleri önlenmiştir.
Tüm faiz ve ücret kalemleri topluca gösterilecek.
Finansal kuruluşlarla yapılacak sözleşmelerde yer alan her türlü faiz ve ücret
kaleminin tutarı ve diğer önemli bilgilerini topluca tek bir sayfada gösteren
bilgilendirme formları hazırlanacaktır. Böylece olası tüm faiz ve ücret kalemleri bir
arada görülebilecek ve karşılaştırmaya müsait olacaktır.7
Finansal Tüketicinin onayı aranacak.
Ücret talep edilebilecek her ürün ve hizmet için finansal tüketicinin ayrı ayrı onayının
alınması zorunlu olacaktır. Bu suretle vatandaşın haberi olmadan herhangi bir işlem
yapılmasının önüne geçilecektir.
Ücret artışlarındaki keyfiyeti önlemek amacıyla, yıllık %20'nin altındaki artışlarda
tüketicinin bilgilendirilmesi zorunlu tutulmuş, hiçbir ek maliyete katlanmadan ürün
veya hizmetin kullanımından vazgeçme imkanı getirilmiştir. Ücretlerdeki yıllık %20'nin
üzerindeki artışlar ise finansal kuruluşların tüketiciye ulaşarak yeniden tüketicinin
onayını allması şartına bağlanmıştır.
Tüketici kredisinde tek ücret.
Halihazırda finansal tüketicilerden tahsil edilen dosya masrafı, istihbarat ücreti, kredi
işlem fişi ücreti, kredi dekont ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken taksitli
ödeme planı ücreti gibi onlarca ücret kalemi kaldırılmaktadır.
Ayrıca tüketici kredisi olmasına rağmen, vatandaşlarımızın acil nakit ihtiyaçları
nedeniyle kullandıkları kredili mevduat hesapları ile taksitli nakit avans çekimlerinden
tahsis ücreti alınmayacaktır.
Tüm bankaların güncel ücret bilgileri elinizin altında.
Ücret tutarlarının güncel bilgilerine gerek Kurumumuzun internet sitesi gerekse ilgili
finansal kuruluşun internet sitesi ve şubeleri vasıtasıyla ulaşılabilecektir. Böylelikle
vatandaşlarımız karşılaşabilecekleri ücret kalem ve tutarlarına, işlemi
gerçekleştirmeden önce erişebileceklerdir.
Kredi kartlarında yeni dönem.
Bankalara, tüketiciye yıllık üyelik ücreti bulunmayan bir kredi kartı sunma zorunluluğu
getirilmiştir. Bu kartın limitininn belirlenme süreci ile yıllık üyelik ücreti bulunan kartların8
limitlerinin belirlenme süreçleri aynı koşullara tabi tutulduğundan, ücretsiz kartlar
yaygın bir şekilde vatandaşlarımızca kullanılabilecektir.
Yıllık üyelik ücreti sorunlarının önüne geçmek amacıyla kredi kartı kullanılmaya
başlanmadan ücret alınamayacağı kuralı getirilmiştir. Ayrıca 6 ay (180 gün) ve daha
uzun süre kredi kartını kullanmayan vatandaşlarımızdan ücret tahsil edilemeyecektir.
Vatandaşlar tarafından yaygın olarak kullanılan banka kartlarından ve sanal kredi
kartlarından da ücret alınamayacaktır.
Kredi kartı üyelik ücreti için icra takibi yapılamayacak.
Yapılan düzenlemeler ile getirilen bir diğer yenilik ise, kredi kartı üyelik ücretinin
ödenmemesi nedeniyle bankaların icra takibi yapmaları engellenmiştir. Böylelikle
vatandaşlarımızın yargı masraflarına katlanmasının önüne geçilmiştir.
Hesap bazlı ücret sisteminden müşteri bazlı ücret sistemine geçilmiştir.
Tüketicinin kuruluşta birden fazla hesabı bulunuyorssa, bir hesap işletim ücreti
alınabilecektir. Böylelikle mevcut duruma göre vatandaşların ödeyecekleri hesap
işletim ücreti önemli ölçüde azalmış olacaktır. 180 gün boyunca hareket görmeyen
mevduat ve katılım fonu hesaplarından ise hesap işletim ücreti tahsil edilemeyecektir.
Para yatırma ve para çekme işlemlerinde yeni düzenlemeler yapılmıştır.
Tüketicinin kendi bankasının ATM’lerinden ve şubelerinden kendi hesabına para
yatırma, bakiye sorgulama ve banka tarafından belirlenen limit dâhilinde
ATM'lerinden para çekme işlemlerinden ücret alınamayacaktır.
Yukarıda içeriğine ilişkin bilgi verilen “Finansal Tüketicilerden Faiz Dışında
Alınacak Ücret, Komisyon ve Masraflara İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında
Yönetmelik Taslağı”na aşağıdaki linkten ulaşılabilir.
< 21.08.2014 diğer haberleri için tıklayınız.
